Ka ditë kur gjithçka duket sikur të acaron: një zhurmë e vogël, një koment i padëshiruar, ose edhe një situatë që normalisht do e injoroje, tani të bën të shpërthesh. E ndjen veten të inatosur, të irrituar dhe mendon: “Mjaft! Nuk duroj më!”
Kjo nuk është thjesht një gjendje e lodhjes nervore, por një mbingarkesë e theksuar që prek edhe trupin edhe mendjen. Është e zakonshme pas një periudhe të gjatë stresi, nën presion emocional, ose kur ke shumë ndjenja të grumbulluara që nuk i ke shprehur. Dhe kur trupi dhe mendja arrijnë kufirin, fillojnë të japin sinjale të forta.
Çfarë Do Të Thotë Të Jesh “Me Nerva”?
Shprehja “kam nervat keq” është bërë pjesë e përditshmërisë sonë. Por nga pikëpamja psikologjike, kjo përshkruan një gjendje të tensionit emocional dhe fizik, ku sistemi nervor autonom aktivizohet në mënyrë të tepruar — shpesh për shkak të stresit, frikës, ankthit ose emocioneve të shtypura.
Simptomat më të zakonshme përfshijnë:
- Ndjesi irritimi dhe shpërthime të shpejta emocionale
- Dridhje, ndjesi të ftohti ose djersitje
- Tension muskular, sidomos në shpatulla dhe qafë
- Rrahje të shpejta të zemrës
- Vështirësi në përqendrim dhe mendime të mbingarkuara
Si Ndikon Tensioni Nervor Në Jetën Tënde?
Kur jemi vazhdimisht të tensionuar dhe të irrituar, kjo gjendje dëmton çdo aspekt të jetës sonë:
Në marrëdhënie: Reagon ashpër ndaj fëmijëve, partnerit apo kolegëve, duke krijuar konflikte dhe distancë emocionale.
Në punë: Vështirësia për tu përqendruar dhe gjendja nervore e vazhdueshme ul produktivitetin dhe krijojnë përplasje me të tjerët.
Në shëndetin fizik: Tensioni i përhershëm çon në dhimbje koke, probleme me stomakun, tension të lartë dhe pagjumësi.
Në shëndetin mendor: Rrit rrezikun për ankth, depresion, lodhje emocionale (burnout), sjellje impulsive për shkak të zemërimit.
Në thelb, nuk është e nevojshme të ndodh diçka e madhe për të të rrëzuar,ndonjëherë është pikërisht grumbullimi i vogël i stresit të përditshëm që na çon në shpërthim emocional.
Çfarë E Shkakton Mbingarkesën Emocionale Dhe Fizike?
Ka shumë faktorë që çojnë në një sistem nervor të trazuar:
Stresi kronik – Presioni nga puna, problemet familjare apo financiare ndikojnë direkt në sistemin tonë nervor.
Ankthi i paadresuar – Kur shqetësimet nuk adresohen, ato grumbullohen dhe ndikojnë në trup.
Pagjumësia – Trupi që nuk pushon, nuk qetësohet. Gjumi i cekët e bën sistemin nervor të qëndrojë në “gatishmëri”.
Ushqimi dhe stimuluesit – Kafeina, sheqeri i tepërt dhe mungesa e vitaminave (veçanërisht magnezi dhe vitaminat B) ndikojnë në rregullimin e humorit dhe qetësisë.
Trauma emocionale – E kaluara ndikon në mënyrën si reagon trupi ndaj stresit, edhe nëse s’jemi të vetëdijshëm për këtë.
Si Ta Qetësojmë Sistemin Nervor?
1.Frymëmarrja e thellë – zgjidhje e menjëhershme
Frymëmarrja është ura mes trupit dhe mendjes. Provo këtë ushtrim:
- Frymë thellë përmes hundës për 4 sekonda
- Mbaje për 4 sekonda
- Nxirre ngadalë përmes gojës për 6 sekonda
- Përsërite për 3-5 minuta
Ky ushtrim ndihmon në uljen e kortizolit (hormoni i stresit) dhe balancimin e sistemit nervor simpatik dhe parasimpatik.
2. Ecje në natyrë
Studimet tregojnë se 20 minuta në natyrë çdo ditë ndihmojnë në uljen e tensionit emocional. Kjo përmirëson humorin dhe qetëson nervat në mënyrë të qëndrueshme.
3. Shmangia e stimuluesve
Në momente tensioni, kafeina dhe sheqeri e përkeqësojnë gjendjen. Pini më shumë ujë, çaj kamomili ose çaj menteje, të njohur për efektet e tyre qetësuese.
4. Nutrientët që ndikojnë në qetësinë emocionale
- Magnezi (gjendet tek arrat, spinaqi, bananet) ndihmon në relaksimin muskujve dhe sistemit nervor.
- Vitamina B-kompleks ndikon në balancimin e neurotransmetuesve që rregullojnë gjendjen emocionale.
- Omega 3 (tek peshqit, farat e linit) ka efekte anti-inflamatore dhe përmirëson humorin.
- Probiotikët – Një zorrë e shëndetshme ndihmon në reduktimin e ankthit.
Mëso rreth krizave të ankthit dhe ankthit në stomak
5. Gjumi cilësor
Qetësia emocionale vjen natyrshëm kur trupi pushon dhe rigjenerohet. Praktiko një rutinë para gjumit: hiq ekranet si telefoni,laptopi 1 orë përpara, lexo një libër të qetë dhe përdor lavandë ose vaj esencial për relaksim.
6. Ushtrimet e relaksimit progresiv
Kjo teknikë konsiston në tendosjen dhe lirimin e grupeve muskulore një nga një, duke ndihmuar trupin të “lirojë” ankthin e fshehur.
- Filloni duke u shtrirë në një vend të qetë dhe të rehatshëm.
- Tendosni një grup muskujsh, për shembull këmbët për 5-7 sekonda, pastaj lëshoni ngadalë dhe ndjeni relaksimin.
- Më pas vazhdoni me grupet e tjera të muskujve, duke u ngjitur gradualisht deri te fytyra dhe qafa.
7. Muzika relaksuese dhe tingujt e natyrës
Dëgjimi i tingujve të shiut, dallgëve të detit apo muzikës ambientale qetëson menjëherë valët e trurit dhe krijon një ndjesi qetësie.
8. Aromaterapia
Aromaterapia ose përdorimi i vajrave esencialë mund të ndihmojë në lehtësimin e stresit dhe ankthit, si dhe të përmirësojë humorin. Disa prej vajrave më të përdorur në aromaterapi janë:
- bergamota
- druri i kedrit
- kamomili
- geraniumi
- xhinxher
- lavanda
- limoni
- mente
- ylang ylang
Shtoni disa pika vaj esencial në një difuzer ose përzieni me një vaj bazë (si vaji i kokosit) dhe aplikojeni në lëkurë për një lehtësim të shpejtë.
9. Bisedo me veten – vetëdija është çelësi
Bëj pyetje si:
- Pse jam kaq i acaruar tani?
- A po i jap më shumë rëndësi situatës sesa duhet?
- A ka ndonjë mënyrë tjetër për ta parë këtë situatë?
Kjo teknikë ndihmon në ristrukturimin e mendimeve dhe uljen e reagimeve emocionale.
10. Shkruaji ndjenjat – terapia e fletës së bardhë
Mbajtja e një ditari emocional lejon shprehjen e ndjenjave të bllokuara dhe për shumë persona kjo është mënyra më e mirë për të “shkarkuar” tensionin e ditës.
Si Ndihmon Klinika Ego Në Këto Raste?
Në Klinikën Ego, profesionistët tanë të shëndetit mendor ofrojnë:
✔ Seanca individuale për menaxhimin e stresit dhe ankthit
✔ Terapia e relaksimit dhe teknika praktike për qetësimin emocional
✔ Ndihmë në ndërtimin e një rutine të shëndetshme që stabilizon gjendjen emocionale
Qetësimi emocional nuk është një proces i menjëhershëm, por kërkon ndërhyrje të qëndrueshme në stilin e jetesës përfshirë ushqyerjen, gjumin, menaxhimin e stresit dhe mbështetjen psikologjike.
Nëse simptomat e tensionit nervor vazhdojnë apo përkeqësohen, rekomandohet vlerësim nga një specialist i shëndetit mendor.
Klinika Ego ofron mbështetje profesionale për rregullimin emocional dhe menaxhimin e stresit nëpërmjet psikoterapisë së personalizuar.
BURIME
22 Ways to Calm Yourself Down-Healthline
Nutritional psychiatry: Your brain on food-Harvard Health Publishing
How to calm your nerves: 10 ways to stay calm under pressure-Calm